Era Mentzena

🕔 Artykuł przeczytasz w 11 min.

Podczas kongresu partii KORWiN 15 października 2022 r., w wyniku głosowania, nowym prezesem ugrupowania został Sławomir Mentzen, zastępując tym samym na tym stanowisku wiekowego już Janusza Korwina-Mikke. Za obraniem Sławomira Mentzena nowym liderem głosowało 302 delegatów zebranych na kongresie, przeciw było 14, a 10 delegatów wstrzymało się od głosów. Nowe przetasowania w ramach partii KORWIN z pewnością wywołują wśród wielu ludzi na prawicy zainteresowanie, szczególnie, że z funkcji prezesa ustąpił Janusz Korwin-Mikke – założyciel KORWiN i jedna z najbardziej barwnych oraz kontrowersyjnych postaci zarówno dla całego polskiego społeczeństwa oraz prawicowej jego części. Czy nowy prezes doprowadzi do radykalnych zmian w ramach partii? Czy dojdzie we współtworzonej przez partię KORWiN Konfederacji do rozłamu? Kim w ogóle jest Sławomir Mentzen?

,,Coś ty Atenom zrobił, JKM-ie?’’

Zamieszczony w nagłówku przerobiony cytat z wiersza Cypriana Kamila Norwida, w sposób niezwykle obrazowy ukazuje szeroki zakres opinii o byłym już prezesie partii KORWiN. Z pewnością szokujące dla wielu jest to, że postać, która była w polskiej polityce praktycznie od zawsze, w końcu z własnej woli postanawia zejść z głównego piedestału i jak sam podkreśla ,,przekazać partię w ręce młodych’’. Jak do tej pory, partię, które rezygnowały z Korwina nie kończyły dobrze i trafiały na kompletny polityczny margines. Taki los spotkał Unię Polityki Realnej, która była pierwszą partią założoną przez Janusza Korwina-Mikkego, a także Kongres Nowej Prawicy, który mimo sukcesu w wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2014 roku, ostatecznie upadł po wyrzucenia z ugrupowania JKM-a i stracił praktycznie wszystkich ważniejszych członków. Wśród przedstawicieli środowiska konserwatywno-liberalnego, ukuło się przekonanie, że partie opuszczone przez Korwina, nie są bez niego już w stanie istnieć, i jak dotąd w każdym przypadku się to sprawdzało. Teraz jednak prezes Korwin, nie poprzez wyrzucenie czy opuszczenie partii a dobrowolnie przekazując zwierzchnictwo nowemu prezesowi usuwa się w cień. JKM pozostaje w partii, pełniąc nowe, utworzone specjalnie dla niego stanowisko ,,prezesa-założyciela’’. Tak więc, choć Janusz Korwin-Mikke nie będzie już wodzem prowadzącym partię, to wciąż pozostanie z boku, jak sam podkreśla, jeszcze bardziej wspierając ugrupowanie i nowego lidera.

Postać prezesa z charakterystyczną muszką jest dobrze przez Polaków rozpoznawalna, co wynikało i wynika przede wszystkim z niezwykłej oryginalności Korwina, jego postawy, stylu uprawiania polityki a także popkultury z nim związanej. Janusz Korwin-Mikke przez całą swoją działalność głosił tezy kontrowersyjne, niepopularne, wykraczające poza mainstreamową politykę. Potwierdzał tym samym swoją filozofię polityki, opierającą się na zdeterminowanym celu, że jego zadaniem nie jest przekonanie do siebie jak największej liczby wyborców, a zmianę poglądów i uświadamianie ludzi, aby to ich ,,nawracać’’ na jego sposób myślenia. Musimy dobrze zdawać sobie sprawę, jak bardzo niedemokratyczny jest to styl uprawiania polityki, czemu zresztą nie przeczył sam Korwin, wielokrotnie negatywnie wypowiadając się o ustroju demokratycznym i proponując wprowadzenie monarchii. Nie przeszkadzało to jednak prezesowi Korwinowi w dalszej pracy i w wytrwałym szerzeniu wolnorynkowych postulatów. Jednakże, antyoportunistyczny sposób uprawiania polityki przez Korwina niósł za sobą bardzo poważny problem dla związanych z nim projektów politycznych. Nad wyraz racjonalny sposób rozumowania Korwina przekładał się na to, że w kluczowych momentach, były prezes partii KORWiN potrafił udzielać losowych, nietrafnych a często nawet nieprawdziwych i błędnych wypowiedzi, których kontrowersyjność w negatywnym sensie wpływała na poparcie partii i wizerunek samego prezesa. To właśnie to uważało się za jedną z największych przyczyn porażek ugrupowań JKM-a i główny powód pojawiania się twierdzeń wielu byłych działaczy skupionych wokół prezesa, że praca z nim jest taka naprawdę pracą syzyfową.

Wszystko to przekładało się na pozostawanie środowiska wolnościowego skupionego wokół Janusz Korwina-Mikkego na marginesie. Odnosząc się do tego, dość przekonywujący jest argument, że prawdopodobnie środowisko związane z Korwinem nigdy nie mogłoby zaistnieć w szerszej świadomości, gdyby nie świadome wzburzanie i wywoływanie uwagi opinii publicznej. W ten sposób, taranem wbijając się do świata wielkiej polityki, Janusz Korwin- Mikke pozyskał sobie z czasem grono zwolenników, których część przekształciła się później w lojalnych działaczy gotowych do głoszenia idei wolnościowo-konserwatywnych, ale już bez zbędnych kontrowersji, z którymi kojarzony jest prezes Korwin. W taki oto sposób postulaty wolności gospodarczej, ograniczenia omnipotencji państwa a także wspierania przedsiębiorczości na trwale wpisały się do polskiej polityki, a ludzie związani z Korwinem teraz są parlamentarzystami, przedsiębiorcami a także działaczami fundacji i think-thanków, przyczyniając się do rozpowszechniania idei głoszonych przez prezesa. M.in. taką osobą jest Konrad Berkowicz, obecny I wiceprezes partii KORWiN a także następca Janusza Korwina Mikkego – Sławomir Mentzen, który podczas swojego inauguracyjnego przemówienia wskazywał, że to właśnie Korwin jest osobą, która wskazała drogę środowisku wolnościowego i dała mu potencjał do przyszłego rozwoju.

Nie da się jednoznacznie ocenić postaci prezesa Korwina, choć ma on wielu beznamiętnych zwolenników, jaki i ludzi, którzy szczerze go nienawidzą. Z jednej strony, przez część prawicy negatywnie traktowanych jest wiele z jego poglądów i wypowiedzi, sposób bycia i charakter. Zarzuca się Korwinowi np. poparcie dla darwinizmu społecznego, zbytni libertynizm czy też powielanie teorii spiskowy. Dodatkowo działalność JKM-a spowodowało utarcie się wiele błędnych i szkodliwych dla prawicy schematów myślowych np. utożsamiający prawicowość wyłącznie z wolnym rynkiem czy też oskarżaniem każdego kto ma zarzuty do liberalnej doktryny gospodarczej o ,,Socjalizm’’. Jednakże, nie można odmówić JKM-owi silnej woli, odwagi, determinacji w dążeniu do celu a także trzymania się swoich idei, którym był i jest wierny przez całą swoją działalność publiczną. W tym właśnie kontekście, Janusz Korwin-Mikke, mimo popełnienia wielu błędów, zasługuje na szacunek.

Namaszczony prezes

Następcą Janusza Korwin–Mikkego został Sławomir Menzten – mieszkaniec Torunia, przedsiębiorca a także od niedawna internetowy influencer. Zanim przejdę do scharakteryzowania przyszłej prezesury Mentzena, warto pokrótce przytoczyć jego biografię, która pozwala nam dostrzec jego ewolucję jako osoby publicznej a także przynieść nam paru wskazówek dotyczących tego jaki styl rządzenia partią i prowadzenia polityki nowy prezes KORWiN będzie reprezentował.

Sławomir Mentzen pochodzi z Torunia, tam też zdobył wykształcenie średnie oraz uniwersyteckie. Uzyskał licencjat z fizyki teoretycznej oraz doktorat z nauk ekonomicznych na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika. Kilka lat później zdał egzamin na doradcę podatkowego i został wpisany na listę doradców podatkowych. Jego działalność biznesowa zaczyna się od 2010 r. Mentzen prowadził kantor wymiany walut oraz sklep z amunicją. Został również prezesem biura rachunkowego Amicus. W związku ze swoją popularnością rozszerzył działalność biznesową o produkcję kraftowego piwa w ramach Browaru Mentzen. Oprócz tego polityk z Torunia prowadzi również kilka biur rachunkowych

Głównym przedsięwzięciem gospodarczym Sławomira Mentzena była i jest Kancelaria Mentzen założona w 2021 roku. Firma świadczy usługi w zakresie rachunkowo-księgowej a oraz doradztwa podatkowego, posiadając swoje oddziały w Toruniu, Warszawie oraz Gdańsku. Kancelaria zatrudnia ponad 60 osób w 2019 roku przejmując, według ustaleń ,,Rzeczypospolitej’’, 30 procent rynku usług podatkowych w Polsce związanych z tzw. IP BOX – preferencyjną stawką podatkową.¹ Jak przedsiębiorstwo piszę na stronie: Nie dzielimy klientów na „małych” i „dużych”, bo wierzymy, że każdy może osiągnąć więcej. Chcemy być dumni z Twoich osiągnięć, dlatego zapewnimy Ci wsparcie, którego potrzebujesz na początku swojej drogi’’²

Działalność biznesowa Sławomira Mentzena była jak do tej pory główną sferą jego aktywności, w której rozwijał swoją firmę, współpracował ze znanymi w Polsce osobami, prowadził działania okołobiznesowe np. zakładając Pub Mentzen i budując swoją silną pozycję na rynku doradztwa podatkowego. Mimo braku czynnego udziału w polityce parlamentarnej, Sławomir Mentzen stał się postacią rozpoznawalną, choć oczywiście nie tak bardzo jak jego partyjni koledzy w ławach sejmowych. Główną rolę odegrał tuta Internet, w którym nowy prezes udziela się czy to przez twittera (gdzie ma około 235 tys. obserwujących) czy facebooka, youtube’a a także przez Tik Toka czy Instagrama. Wykorzystując w sposób bardzo dobry memy a także krótkie i proste formy przekazywania informacji, udało mu się zdobyć nie tylko rozpoznawalność jako osoba medialna, ale także popularność, niezbędną w prowadzeniu zarówno działalności gospodarczej jak i politycznej. Dowodem wielkiej popularności polityka niech będzie wielki sukces, jakim okazało się organizowanie tzw. Piw z Mentzenem po całym kraju, podczas których to rzesze ludzi brało udział w spotkaniach z młodym przedsiębiorcą, przebijając często liczebnością zwykłe wiece zarówno Konfederacji, jak i partii systemowych.

Jednakże, mimo postawienia na piedestale prowadzenia firmy, Sławomir Menzten od początku był zaangażowany w politykę, i praktycznie od zawsze była to działalność w ramach środowisk Janusza Korwina Mikke. W 2007 r. wstąpił do Unii Polityki Realnej i działał w jej Toruńskim oddziale, rozpoczynając swoją karierę polityczną w 2015 r., kiedy to Mentzen wstąpił do nowo utworzonej partii KORWiN. Został prezesem okręgu toruńskiego oraz szefem Rady Naukowej. W tym czasie był odpowiedzialny m.in. za koordynację programu ,,Dobry Rząd’’ i publikował w piśmie ,,Magna Polonia”. W 2018 roku kandydował na stanowisku prezydenta Torunia i zajął 5 miejsce. Po powstaniu Konfederacji, w maju oraz październiku 2019 r. Sławomir Mentzen kandydował z jej list zarówno do Europarlamentu jak i polskiego Sejmu, w obydwu przypadkach nie uzyskując mandatu.

W swojej działalności politycznej Mentzen zawsze podkreślał przywiązanie do idei konserwatywno-liberalnych, podobnie jak Berkowicz, pozostając wierny linii prezesa Janusza Korwina Mikkego. Dlatego też, kiedy partię KORWiN opuścili trzej posłowie, a JKM ze względu na wiek musiał w końcu ustąpić ze stanowiska, to właśnie Mentzen jako najpopularniejszy z grona obecnych działaczy wolnościowego ugrupowania objął schedę po Korwinie, zostając nowym prezesem KORWiN-u.

Poprzez swoją działalność gospodarczą i polityczną, Mentzen poznał się jako człowiek, który rozumie mechanizmy rządzące współczesnym światem polityki. Nowy prezes partii JKM wie co to marketing polityczny, gra drużynowa, walka polityczna a także taktyczne pozycjonowanie siły. Zdaje sobie również sprawę ze rosnącego znaczenia mediów społecznościowych i ich wpływu na kształtowanie się opinii i przekonań wyborców. Przy tym, mimo wielu sytuacji słabości partii KORWiN, Mentzen pozostawał jej wiernym działaczem. Nie można go jednak nazwać pełnoprawnym ideowcem, gdyż duża część jego aktywności jak i również poglądów, jest zbudowana tak, aby wzbudzać szerokie zaufanie wśród młodych ludzi zainteresowanych przede wszystkim niskimi podatkami, wolnością gospodarczą oraz deregulacją, co w oczywisty sposób prowadzi do uproszczenia zarówno agendy partii KORWiN, jak i samej Konfederacji. Niestety, przyjęcie takich warunków wynika również z oczywistych prawideł, którymi rządzi się polityka. Aby zdobyć szersze poparcie, Mentzen będzie musiał dostosować narrację, przyjmując odwrotną drogę do tej, którą kierował się Korwin, aby uzyskać w końcu możliwości do wprowadzenia postulowanych zmian w życie.

Idea

Sławomir Mentzen nie jest jednak człowiekiem bez kręgosłupa. Do tej pory udało mu się zaprezentować jako polityk stojący przy konserwatywnym światopoglądzie, podpisując „Akt Konfederacji Gietrzwałdzkiej”, wypowiadając się przeciwko złagodzeniu tonu przez partię w sprawie aborcji w październiku 2020 roku, a także sprzeciwiając się ideologii LBGT. Mentzen jest też uniosceptykiem. Warto przy tym zwrócić uwagę na fakt, że pierwsze wypowiedzi Sławomira Mentzena po tym jak został prezesem, zgodnie z przewidywaniem, zostały utrzymane w naprawdę uporządkowanym i utemperowanym tonie. Nowy prezes nazwał Putina zbrodniarzem oraz wypowiedział się pozytywnie o Ukraińcach w Polsce i ich integracji z polskim społeczeństwem. Mamy więc tutaj zastosowany schemat, którego spodziewali się wszyscy – nowy prezes partii nie rezygnuje ze znacznej części idei oraz postulatów, znacznie ogranicza kontrowersyjne wypowiedzi i tworzy profil partii jak i całej Konfederacji bardziej umiarkowanym. W ten sposób toruński polityk jest w stanie poprawić nadszarpnięty wypowiedziami wcześniejszego prezesa wizerunek i zlikwidować wśród wielu Polaków blokadę myślową, która w żaden sposób nie pozwalała patrzeć na konserwatywno-liberalne stronnictwo jako na partię, którą można poprzeć. Mentzen wypowiada się też bardzo merytorycznie, wykorzystuje racjonalne argumenty oraz stara się poruszać tematy – szczególnie ekonomiczne – z fachową precyzją i starannym przygotowaniem. Tym też zdobywa uznanie niektórych ludzi.

Warto jednak podkreślić, że poglądów nowego prezesa partii KORWiN nie można utożsamiać z ideowym tradycjonalistycznym konserwatyzmem. Mentzen jest wolnościowym konserwatystą, liberałem, reprezentującym indywidualizm oraz prymat wolnego rynku. Kluczowe jest w jego światopoglądzie przekonanie, że ludzie lepiej wiedzą od polityków, urzędników itd. jak powinni żyć i funkcjonować w społeczeństwie. Kluczową rolę odgrywają tutaj kwestie ekonomiczne, związane z przedsiębiorczością, podatkami czy swobodami gospodarczymi. To właśnie tym zagadnieniom podporządkowane są idee Mentzena, co słusznie może powodować niezadowolenie części prawicy. Szczególne zwrócenie uwagi na kwestie gospodarcze w kontekście obecnego kryzysu z pewnością jest ważne, jednocześnie powinno się to związać z całkowitym pominięcie problemów etycznych i światopoglądowych. W tej kwestii, prezes partii KORWiN może z czasem stać się niewolnikiem liberalnych wyborców, którzy społecznie niewiele różnią się od lewicy. Mentzen zdaje się jednak rozumieć rolę zasad moralnych i patrzy na kwestię wolności i norm społecznych zupełnie inaczej niż libertarianie czy lewicowi liberałowie. W przeciwieństwie do libertarian, Mentzen nie popiera likwidacji instytucji państwa, przekonując, że powinno ona wykonywać te kompetencje, które są konieczne do poprawnego działania zasad wolnorynkowych. Nowy prezes partii odrzuca także poglądy liberałów lewicowych opowiadających się za szeregiem ,,swobód’’ obyczajowych takich jak legalność aborcji oraz tzw. ,,małżeństw’’ jednopłciowych. Liberalizm Mentzena, w odróżnieniu do dominującej formy tej ideologii, jest oparty na polskiej kulturze oraz wartościach takich jak tradycja, odpowiedzialność oraz rodzina. I to odróżnia go od również wchodzących w skład Konfederacji Wolnościowców.

Dla partii i jej działaczy profil Mentzena jest z pewnością korzystny. Z politycznego punku widzenia, normalizacja przekazu wpłynie pozytywnie na poparcie jak i także na wizerunek publiczny nowego prezesa. Należy się jednak przy okazji zastanowić, jaka w ogóle jest główna wizja polityczna jaką kieruje się Sławomir Mentzen? Zdaje się, że nowy prezes postawi na tradycyjny program konserwatywno-liberalny i wolnorynkowy, co zresztą już widać zarówno w nowym programie partii KORWiN zamieszczonym na stronie internetowej, a także w jego wypowiedziach. Wolnościowa agenda pozostaje taka sama i nie możemy spodziewać się jakiś rewolucyjnych zmian względem tego jak wyglądała ona do tej pory, z wyjątkiem, jak już wcześniej wspomniałem, formy w jakiej ta agenda jest przekazywana. Dalej głównym hasłem korwinistów pozostaje: „Wolność, Własność, Sprawiedliwość”

Co z Konfederacją?

W związku z obraniem Mentzena nowym liderem jednej z partii tworzącej Konfederację, pojawiło się wiele głosów, twierdzących, że partia KORWiN może wystąpić z koalicji, której jest członkiem. Prezes Wolnościowców, Artur Dziambor, zarzuca Mentzenowi, że ten „wbił mu nóż w plecy” podczas prawyborów prezydenckich Konfederacji w 2020r, czemu nowy prezes zaprzecza. Oliwy do ognia dodał wpis na facebooku Wolnościowców kilka dni przed kongresem partii KORWiN, w którym napisano, że ,,Doszły do nas słuchy, że kol. Sławomir Mentzen chce przewrócić do góry nogami dawno już ustalone pierwsze miejsca na listach Konfederacji do Sejmu, które są efektem jednogłośnej decyzji Rady Liderów, najważniejszego ciała decyzyjnego w ramach naszej partii’’.³ W samym wpisie nie zabrakło również bardzo ostrych sformułowań wobec Mentzena i negatywnego nastawienia wobec nowego lidera.

Na konwencji Sławomir Mentzen wyszedł z propozycją przeprowadzenia na 20 pierwszych miejsc w okręgach wyborczych zarezerwowanych dla partii KORWiN prawyborów, podczas których to w ramach środowiska wolnościowo-liberalnego mieliby zostać wyłonieni kandydaci reprezentujący listy koalicji w wyborach parlamentarnych w 2023 roku. Dość unikająca skomentowali tą propozycję Robert Winnicki i Grzegorz Braun podczas sobotniej konwencji partii, lecz dość często pojawiają się głosy, że jeśli warunek ten nie zostanie spełniony to partia KORWiN z Konfederacji wystąpi. Sam prezes zaprzeczał jednak temu, zarówno na konferencji jak i w wywiadach deklarując, że jego partia jest i chcę być częścią Konfederacji. Mentzen proponując prawybory stara się osłabić pozycję Wolnościowców, którzy wskazują, że w ramach Konfederacji już dawno porozumiano się w sprawie kandydatów na pierwszych miejscach list wyborczych. W kontrze do tego, nowy prezes przekonuje, że środowisko Dziambora, Kuleszy i Sośnierza nie było częścią umowy o jedynkach do przyszłych wyborów parlamentarnych, w związku z tym jej postanowienia ich nie dotyczą. Gra toczy się więc o pozycję w Konfederacji i jak na razie ciężko jej stwierdzić kto w tym sporze ostatecznie postawi na swoim, czy też dojdzie do jakieś formy kompromisu. Z pewnością, konflikty wewnątrz małej koalicji nie są pożądane przez ich wyborców, którzy oczekują ugrupowania zjednoczonego programowo i strukturalnie, a nie wewnętrznie skłóconego. Członkowie w ramach koalicji muszą się porozumieć, jeśli Konfederacja ma na poważnie reprezentować idee prawicowe w polskiej polityce.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Truss vs Sunak. Torysi wybierają 

Czy Konfederacja przetrwa? Sojuszowi partii prawicy już dawno wróżono przegraną, rozpad, upadek w efekcie personalnych konfliktów, czy też przekupienie przez kluby większych partii. Jak na razie skład koła Konfederacji od początku kadencji Sejmu wynosi tyle samo, co daję ugrupowaniu pozycję najbardziej jednolitego w polskim parlamencie. To czy Konfederacja przetrwa ma fundamentalne znaczenie, gdyż to właśnie od sojuszu wolnościowców, konserwatystów i narodowców być może, będzie zależało, kto będzie rządził Polską po przyszłorocznych wyborach parlamentarnych. Nie mała będzie tu też rola Sławomira Mentzena i tego jakim kierunku poprowadzi przekazaną mu partię.

_{Grafika: Wikimedia Commons}

_______________________________